Ali FRM, DeLong P, Guerrero-López CM, Rodriguez-Iglesias G, Drope J. Global cigarette market: trends in sales, pricing and estimates of price elasticity across WHO regions (2008–2022). Tob Control 2025: Online First. https://doi.org/10.1136/tc-2025-059487

Tobacco Control dergisinin Ağustos 2025 tarihli sayısında yer alan bir makalede Dünya genelinde ve Dünya Sağlık Örgütü Bölgelerinde sigara satışlarının yıllar içindeki değişimi incelenmiş, gelişmiş ülkelerde önemli azalma görülürken gelişmekte olan ülkelerde artış olduğu saptanmıştır. Tütün endüstrisinin gelişmekte olan ülkelerdeki tütün kontrolü uygulamalarını önemsemediğine işaretle, endüstrsinin bu ülkelerde agresif pazarlama ve lobicilik faaliyetlerini kolaylıkla yapabildiği belirtilmektedir.

Ayrıca bu ülkelerde sigara fiyatları içindeki vergi yükünün, dolayısı ile sigara fiyatlarının düşük olmasının, bu ülkelerdeki artışın önemli nedenleri arasında olduğu ifade edilmektedir. Avrupa ve Amerika ülkelerinde 2008 yılına göre 2022 yılındaki sigara satış miktarında yüzde 40 dolayında azalma sağlanmasına karşın, diğer ülkelerde önemli artış olduğu saptanmıştır. Gelişmekte olan ülkeler arasında en fazla artışın ise Doğu Akdeniz bölgesinde yer alan ülkelerde olduğu dikkat çekmiştir.

Gelişmekte olan ülkelerde de sigara satışlarının artışının önlenmesi bakımından, 2005 yılında yürürlüğe girmiş olan Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi (Framework Convention on Tobacco Control) içinde yer alan yöntemlerin etkili şekilde uygulanmasının, bu arada sigara fiyatları içindeki vergi yükünün, dolayısı ile sigara satış fiyatlarının artırılmasının önemine işaret edilmektedir (Tablo 1).

Tablo 1. Dünya Sağlık Örgütü Bölgelerine göre 2008 yılına göre 2022 yılındaki sigara satışlarında yüzde değişim
Değişim (yüzde)
Dünya geneli
11,6 azalma
Amerika
40,6 azalma
Avrupa
40,9 azalma
Batı Pasifik
3,0 artma
Güneydoğu Asya
9,2 artma
Afrika
10,0 artma
Doğu Akdeniz
21,3 artma

Türkiye DSÖ Avrupa bölgesinde olmakla birlikte sigara kullanımı ve tütün kontrolü çalışmaları bakımından Avrupa ülkelerinden çok Doğu Akdeniz ülkelerine daha yakın görülmektedir (Şekil 1).

Şekil 1. Sigara satış hacmindeki değişim (2008 ile 2022 karşılaştırması) (Ali, et al.)

Referanslar

  1. Ali FRM, DeLong P, Guerrero-López CM, Rodriguez-Iglesias G, Drope J. Global cigarette market: trends in sales, pricing and estimates of price elasticity across WHO regions (2008–2022). Tob Control 2025: Online First. https://doi.org/10.1136/tc-2025-059487

Nasıl atıf yapılır

Bilir, N. (2025). Küresel sigara pazarı: DSÖ Bölgelerine göre satış eğilimleri, fiyatlandırma ve fiyat esnekliği (2008-2022). Sağlık için Sigara Alarmı, 5(2), 93-94. https://doi.org/10.64511/TJTC.2025.31