Öz

Giriş: Kardiyovasküler bakımda önemli ilerlemelere rağmen, sigara kullanımı, miyokard enfarktüsü (MI) geçiren bireylerde tekrarlayan kardiyovasküler olaylar için kritik bir risk faktörü olmaya devam etmektedir. Primer perkütan koroner girişim (PKG) hayat kurtarıcı bir prosedür olmakla birlikte, uzun vadeli başarısı hastaların sigaraya devam etmesi nedeniyle çoğu zaman tehlikeye girmektedir.

Amaç: Bu niteliksel çalışmanın amacı, MI sonrası primer PKG geçiren ve sigara içmeye devam eden bireylerin deneyimlerini, algılarını ve karşılaştıkları engelleri inceleyerek, sigara bırakmayı zorlaştıran psikolojik, sosyal ve davranışsal faktörlere dair içgörüler sağlamaktır.

Yöntem: Nitel araştırma tasarımı benimsenmiş; sigara içmeye devam eden MI sonrası hastalarla yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Sigara davranışları, bırakma sürecindeki zorluklar ve mevcut bırakma müdahalelerinin etkinliğine ilişkin ana temaları belirlemek ve yorumlamak amacıyla tematik analiz uygulanmıştır.

Bulgular: Katılımcılar sigaranın sağlık risklerini kabul etmiş ve bunu geçirdikleri MI ile ilişkilendirmiştir. Ancak, stresle başa çıkma, sigaraya duygusal bağımlılık ve yerleşik alışkanlıklar gibi bırakmayı zorlaştıran önemli engelleri vurgulamışlardır. Sosyal etkiler ve kültürel normlar da katkıda bulunan faktörler arasındadır. Sağlık profesyonelleri tarafından sağlanan danışmanlık önemli görülmekle birlikte, mevcut bırakma yöntemlerinin sınırlı başarı sağladığı belirtilmiştir. Katılımcılar, daha kapsamlı ve kişiselleştirilmiş destek ihtiyacını vurgulamıştır.

Sonuç: MI sonrası hastalar için sigarayı bırakmak, bağımlılık, duygusal bağlılık ve sosyal etkiler gibi karmaşık bir etkileşim tarafından zorlaştırılan ciddi bir sorundur. Etkili müdahaleler, stres yönetimi, bireyselleştirilmiş destek sistemleri ve yenilikçi bırakma araçlarını içermelidir. Sigara bırakmayı teşvik etmek, PKG’nin uzun vadeli sonuçlarını iyileştirmek ve kardiyovasküler riskleri azaltmak açısından hayati önemdedir. Gelecek araştırmalar, MI geçiren bireyleri sigara bağımlılığını yenmeleri konusunda güçlendirecek, ölçeklenebilir ve hasta odaklı yaklaşımlara odaklanmalıdır.

Anahtar Kelimeler: akut miyokard enfarktüsü, perkütan koroner girişim, sigara bırakma

Referanslar

  1. Zaheen M, Pender P, Dang QM, et al. Myocardial infarction in the young: aetiology, emerging risk factors, and the role of novel biomarkers. J Cardiovasc Dev Dis 2025; 12: 148. https://doi.org/10.3390/jcdd12040148
  2. van Berkel TF, van der Vlugt MJ, Boersma H. Characteristics of smokers and long-term changes in smoking behavior in consecutive patients with myocardial infarction. Prev Med 2000; 31: 732-741. https://doi.org/10.1006/pmed.2000.0755
  3. Rallidis LS, Hamodraka ES, Foulidis VO, Pavlakis GP. Persistent smokers after myocardial infarction: a group that requires special attention. Int J Cardiol 2005; 100: 241-245. https://doi.org/10.1016/j.ijcard.2004.08.040
  4. Abubakar M, Javed I, Rasool HF, et al. Advancements in percutaneous coronary intervention techniques: a comprehensive literature review of mixed studies and practice guidelines. Cureus 2023; 15: e41311. https://doi.org/10.7759/cureus.41311
  5. Hasdai D, Garratt KN, Grill DE, Lerman A, Holmes DR. Effect of smoking status on the long-term outcome after successful percutaneous coronary revascularization. N Engl J Med 1997; 336: 755-761. https://doi.org/10.1056/NEJM199703133361103
  6. Ashby DT, Dangas G, Mehran R, et al. Comparison of one-year outcomes after percutaneous coronary intervention among current smokers, ex-smokers, and nonsmokers. Am J Cardiol 2002; 89: 221-224. https://doi.org/10.1016/s0002-9149(01)02205-6
  7. Saxena A, Shan L, Reid C, et al. Impact of smoking status on early and late outcomes after isolated coronary artery bypass graft surgery. J Cardiol 2013; 61: 336-341. https://doi.org/10.1016/j.jjcc.2013.01.002
  8. Zhang YJ, Iqbal J, van Klaveren D, et al. Smoking is associated with adverse clinical outcomes in patients undergoing revascularization with PCI or CABG: the SYNTAX trial at 5-year follow-up. J Am Coll Cardiol 2015; 65: 1107-1115. https://doi.org/10.1016/j.jacc.2015.01.014
  9. Koçak A, Yıldırım O, Coşgun A, Türkkanı MH. Factors affecting smoking cessation after acute myocardial infarction. Thorac Res Pract 2023; 24: 151-156. https://doi.org/10.5152/ThoracResPract.2023.22139
  10. United States Public Health Service Office of the Surgeon General; National Center for Chronic Disease Prevention and Health Promotion (US) Office on Smoking and Health. Smoking cessation: a report of the surgeon general. Washington (DC): US Department of Health and Human Services; 2020.
  11. Rigotti NA, Munafo MR, Murphy MRG, Stead LF, Munafo MR. Interventions for smoking cessation in hospitalised patients. Cochrane Database Syst Rev 2002. https://doi.org/10.1002/14651858.CD001837
  12. Cahill K, Stevens S, Perera R, Lancaster T. Pharmacological interventions for smoking cessation: an overview and network meta-analysis. Cochrane Database Syst Rev 2013; 2013: CD009329. https://doi.org/10.1002/14651858.CD009329.pub2
  13. Demir Alsancak A, Şengezer T, Alsancak Y et al. Akut koroner sendromların sigara içme davranışları üzerine kısa ve orta vadeli etkileri, taburculuk sonrası sigara içme durumunu etkileyen faktörler ve aile hekimlerinin rolü. Istanbul Med J 2020; 21: 443-450. https://doi.org/10.4274/imj.galenos.2020.70457

Telif hakkı ve lisans

Telif hakkı © 2025 Yazar(lar). Açık erişimli bu makale, orijinal çalışmaya uygun şekilde atıfta bulunulması koşuluyla, herhangi bir ortamda veya formatta sınırsız kullanım, dağıtım ve çoğaltmaya izin veren Creative Commons Attribution License (CC BY) altında dağıtılmıştır.

Nasıl atıf yapılır

Mansuroğlu, C. (2025). Kardiyovasküler hastalık ve kronik nikotin bağımlılığı: kardiyak olay sonrası sigara içme davranışının nitel analizi. Sağlık için Sigara Alarmı, 5(2), 55-62. https://doi.org/10.64511/TJTC.2025.9